VRISAK: Dobrodošla reinkarnacija kultnog meta-slashera

Da biste razumjeli zašto se novi „Vrisak” ponovno zove kao prvi film, a ne „Vrisak 5”, bitno je raščistiti pojam requel. Taj pojam, također detaljno objašnjen u filmu, mješanac je između pojmova remake i sequel. Sequel je jer se radnja nastavlja, ali ne u odnosu na prethodni film, a remake je jer osnovna pravila filma ostaju ista u odnosu na ranije izdanje. U slučaju „Vriska” cijela teorija postaje još zanimljivija jer se od drugog nastavka u serijalu pojavljuje i „Stab”, fiktivni filmski serijal inspiriran događajima prvog filma.

Stara pravila za generaciju Z

Tu zapravo leži jedna od najzanimljivijih strana „Vriska”, a to je da je to u svojoj osnovi meta-slasher koji se kontinuirano samoreferencira, definira pravila žanra da bi ih kršio, a onda ponovno postavljao. Tako je i u slučaju novog nastavka koji se dugo očekivao, ali je u nastajanju usporen prvenstveno smrću glavnog autora Wesa Cravena, ali i produkcijskim komplikacijama nastalima zbivanjima oko Harveyja Weinsteina.

Početna scena je slična onoj prije 25 godina, s tim da se umjesto Drew Barrymore kao Casey Becker na telefon javlja Jenna Ortega kao Tara Carpenter. S druge strane, scena je i bitno različita – Tara je generacija Z i nije joj jasno zašto joj uopće zvoni kućni telefon (a vjerojatno ni zašto ga uopće ima), a i njena sudbina je ipak nešto drugačija u odnosu na Casey kojoj su ubojice 1996. izvadile utrobu. 

Nešto staro, nešto novo

Na sličan način funkcionira cijeli film – jedna od junakinja (Mindy) objašnjava na koji način uzima originalni serijal kao osnovu i onda tu osnovu izvrće dovoljno da se i dalje dobiva potpuno novi film koji ipak jako podsjeća na raniji serijal. Na papiru to zvuči pretenciozno i komplicirano, ali je novi „Vrisak” jako zabavan film koji kvalitetom uopće ne zaostaje za prethodnicima.

„Vrisak” (da ne kažem „Vrisak 5”) dodatno produbljuje opsesiju internetskom slavom koja je bila glavna tema „Vriska 4” i bavi se njenim užim dijelom, online fanovima i ekstremima u koje može otići njihova prevelika posvećenost. U ovom slučaju, radi se o fanovima serijala „Stab” koji smatraju da je osmim nastavkom fiktivni serijal otišao kvragu i žele ga dovesti na prave staze. Tko je poludjeli fan koji svoje obožavanje pretvara u ubojstva ne otkriva se do zadnjeg trenutka, no film poprilično čvrsto postavlja pravila kako prepoznati ubojicu, a onda ubija sve potencijalne kandidate taman kad publika pomisli da je otkrila o kome se radi.

Povratak poznatih imena

U priču se vraćaju i stara imena. Sidney Prescott (Neve Campbell), David Arquette (Dewey Rilley) i Gale Weathers (Courteney Cox) imaju gostujuću, ali bitnu ulogu u filmu. Uključivanje originalne trojke kao spasitelja dok postoje drugi glavni likovi dobrodošao je potez kojim se stvara „Scream” multiverse, koncept dosad više-manje rezerviran za Marvelove filmove.

U konačnici, prepun zabavnih referenci na sebe i druge filmove, ali mrvicu predug i pomalo bedasto raspleten „Vrisak”  koji nije „Vrisak 5” je vrlo dobar nastavak koji to nije (ili možda ipak je). Svjestan svog manjka dubine u odnosu na modernija ostvarenja unutar horor žanra kao što su „A Quiet Place”, „Us” ili „It Follows”, ovaj film ju ni ne pokušava postići, nego stara pravila „Vriska”/„Staba” iz devedesetih jednostavno ponovno čita u dvijetisućedvadesetima. Sudeći po reakciji kritike i publike, u tome radi dobar posao i ne vidim razloga da nas kroz godinu dvije ne dočeka „Vrisak 2” (koji nije „Vrisak 6”).

Ovaj je sadržaj sufinanciran sredstvima Fonda za pluralizam medija Agencije za elektroničke medije.